Ứng dụng sản phẩm:

1. Trong công nghiệp điện tử và quang điện

• Selenium có tính chất bán dẫn, nhạy với ánh sáng → dùng trong:
  • Tế bào quang điện (photoelectric cell) và cảm biến ánh sáng.
  • Chỉnh lưu bán dẫn (selenium rectifiers) trước khi diode silic ra đời.
  • Thiết bị sao chụp (photocopy) và máy in laser, nhờ khả năng giữ điện tích tĩnh điện.

2. Trong sản xuất thủy tinh và gốm sứ

• Selenium được dùng để:
  • Khử màu xanh của thủy tinh (do sắt) → tạo thủy tinh trong suốt.
  • Tạo màu đỏ hồng, cam hoặc nâu trong thủy tinh, men sứ và gốm.
  • Ứng dụng nhiều trong thủy tinh kiến trúc, đèn, chai lọ và men gốm cao cấp.

3. Trong luyện kim và hợp kim

• Dùng để cải thiện tính chống mài mòn, độ bền và khả năng gia công của thép, đồng và chì.
• Hợp kim chì–selenium được dùng làm điện cực ắc quy, vật liệu hàn và ổ trượt (bearing alloy).

4. Trong hóa chất và xúc tác

• Selenium là chất xúc tác trong một số phản ứng oxy hóa – khử hữu cơ.
• Dùng trong sản xuất sắc tố, cao su, dầu bôi trơn để tăng khả năng chịu nhiệt và chống oxy hóa.

5. Trong lĩnh vực y học và dinh dưỡng

• Selenium là nguyên tố vi lượng thiết yếu cho cơ thể (nhưng liều rất nhỏ).
• Có vai trò:
  • Chống oxy hóa và bảo vệ tế bào (trong enzyme glutathione peroxidase).
  • Tăng cường hệ miễn dịch và chức năng tuyến giáp.
• Được dùng trong thực phẩm bổ sung, dược phẩm và thức ăn chăn nuôi (với liều cực thấp).

Thông số kỹ thuật:

Loại: Hóa chất thủy tinh và gốm sứ

• Tính chất hóa học: Bột selen có màu xám hoặc đỏ và tính chất hóa học của nó hoạt động mạnh hơn.

• Tính chất bán dẫn: Nó có tính quang dẫn tốt và là vật liệu bán dẫn quan trọng.

• Độc tính: Selen và các hợp chất của nó có độc tính ở nồng độ cao và cần phải xử lý cẩn thận.

  Lưu ý an toàn khi sử dụng

• Selenium dễ trở nên độc hại ở liều cao.

• Tiếp xúc hoặc hít phải bụi/khói selenium có thể gây:

  • Kích ứng da, mắt, phổi.

  • Buồn nôn, mệt mỏi, rụng tóc, tổn thương gan khi tích lũy lâu dài.
    → Cần sử dụng trong môi trường thông thoáng, có bảo hộ lao động phù hợp.

1. Tính chất nguy hại

• Độc khi hít phải, nuốt phải hoặc tiếp xúc lâu dài qua da.
• Bụi Selenium và các hợp chất hòa tan của nó (như selenite, selenate) có thể gây:
  • Kích ứng mạnh với mắt, da, niêm mạc.
  • Rối loạn tiêu hóa, đau đầu, buồn nôn, rụng tóc, mùi hơi thở tỏi đặc trưng.
  • Tổn thương gan, thận, hệ thần kinh nếu phơi nhiễm kéo dài.
• Hơi Selenium sinh ra khi nung hoặc hàn rất độc và có thể gây bỏng hóa học đường hô hấp.

2. Biện pháp bảo hộ cá nhân

• Hô hấp: Dùng mặt nạ lọc bụi và hơi độc (loại P100 hoặc tương đương) khi thao tác với bột hoặc khi nung nóng.
• Mắt: Đeo kính bảo hộ kín hoặc mặt nạ che toàn mặt.
• Da: Mang găng tay nitrile, quần áo bảo hộ kín, giày chống hóa chất.
• Không ăn, uống, hút thuốc tại khu vực làm việc.
• Sau khi làm việc phải rửa tay kỹ bằng xà phòng trước khi ra khỏi khu vực.

3. Biện pháp kỹ thuật

• Làm việc trong tủ hút khí độc hoặc khu vực thông gió mạnh.
• Tránh phát tán bụi – không quét khô, chỉ dùng máy hút bụi công nghiệp có bộ lọc HEPA.
• Không nung Selenium trong môi trường kín vì có thể tạo hơi độc (selenium dioxide).

4. Ứng phó khi tràn đổ hoặc rò rỉ

• Không chạm tay trần.
• Mang bảo hộ đầy đủ, làm ẩm nhẹ để tránh phát tán bụi.
• Thu gom bằng dụng cụ không phát tia lửa, cho vào thùng kín có nhãn cảnh báo “CHẤT ĐỘC HẠI – SELENIUM”.
• Xử lý chất thải theo quy định chất thải nguy hại chứa kim loại nặng.

5. Bảo quản

• Bảo quản trong bao bì kín, nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng và nguồn nhiệt.
• Tránh xa axit mạnh, chất oxy hóa mạnh hoặc chất khử.
• Có nhãn cảnh báo rõ ràng:
  🔺 “CẢNH BÁO: CHẤT ĐỘC – ĐỘC KHI HÍT PHẢI, NUỐT PHẢI HOẶC TIẾP XÚC”.

6. Sơ cứu khi tiếp xúc

• Da: Rửa sạch bằng nhiều nước và xà phòng; thay quần áo nhiễm bẩn.
• Mắt: Rửa ngay bằng nước sạch trong ít nhất 15 phút; đến cơ sở y tế.
• Hít phải: Đưa nạn nhân ra nơi thoáng khí, thở oxy nếu khó thở; gọi cấp cứu ngay.
• Nuốt phải: Không gây nôn; cho uống nước và đưa đi cấp cứu ngay.

7. Lưu ý quản lý an toàn

• Người làm việc với Selenium phải được huấn luyện về an toàn hóa chất độc hại.
• Theo dõi sức khỏe định kỳ (đặc biệt là gan, phổi, máu).
• Không xả thải Selenium hoặc dung dịch có chứa Se ra môi trường tự nhiên.